Door NILS ELZINGA

Bijna achteloos reconstrueert radio-icoon Ferry Maat (60) de levensgevaarlijke aanslag van 15 mei 1971.

"Het is," zegt hij, "dat de daders de bom onnauwkeurig hadden geplaatst. Als volgens plan de brandstoftank was geraakt, was het schip geëxplodeerd. Nu zette de ontploffing alleen het achterdek in lichterlaaie. Een blusboot haalde iedereen ongedeerd van boord."

Ferry Maat was zojuist begonnen als dj op de Mebo II, het zendschip waarmee Radio Noordzee Internationaal vlak buiten territoriale wateren het Nederlandse verbod op commerciële radio omzeilde. Dat hij 36 jaar later een radioloopbaan bekroond zou zien met Nederlands belangrijkste radioprijs, kon de beginneling van toen allerminst bevroeden.

De opdracht voor de aanslag bleek afkomstig van Radio Veronica (niet te verwarren met Maats huidige werkgever, red.), destijds als enige andere commerciële zender onze grote concurrent," vervolgt Maat. "Veronica-eigenaar Bul Verweij verdween een jaar achter de tralies."

Dergelijke Wild West-verhalen maakten de vroege jaren ’70 in radiokringen tot een legendarisch tijdperk. "Pionieren was het. Door schade en schande wijs worden."

Maar in augustus 1974 was het voor beide radiostations einde oefening, toen Nederland de internationale anti-zendpiratenwet ratificeerde. Maat vertrok naar de TROS, met medeneming van zijn Soulshow, het in 1972 begonnen programma dat hem legendarisch zou maken.

"Ik was de enige die soul, funk en disco draaide op de radio. Muziek die ik waardeerde in de discotheken, waar ik werkte voor Noordzee. Dat sloeg aan. Amerikaanse muziek was op de radio een ondergeschoven kind. Britse rock-’n-roll, dat draaide men. De Soulshow kreeg zo een signalerende functie: bij mij kwamen platen aan bod die anders onopgemerkt bleven."

"Al snel verdubbelde de Soulshow van een uurtje op donderdagavond naar twee. Aantallen van 700.000 luisteraars werden heel gewoon," vervolgt Maat. Ter vergelijking: geen enkele radiozender haalt deze luistercijfers in de avonduren. "Daarbij moet ik wel zeggen dat de concurrentie tegenwoordig veel groter is."

Halverwege de jaren ’80 introduceerde Maat De Bond van Doorstarters, een onderdeel van zijn programma waarin hij wekelijks een ingestuurde mixtape integraal draaide. Een hele generatie dj’s raakte geïnspireerd, inclusief grootheden als Tiësto, Ferry Korsten en Michel de Hey. Maat: "Dat beschouw ik als een grote eer. Een teken dat ik het toch leuk gedaan heb."

In zijn veertien jaar bij de TROS werd hij met afstand Nederlands best beluisterde dj. Op de vijf hitlijsten die hij tijdens de daguren presenteerde, schakelden geregeld 3,5 miljoen mensen in. Maat: "Alleen Lex Harding van Veronica kwam in de buurt." Maar in Maats loopbaan klonk niet uitsluitend hosanna. "In 1990 vertrok ik opgebrand bij Radio 10. Ik maakte zeventien uur radio en was ook programmadirecteur, een functie met veel gezeik."

Een terugkeer bij de TROS eindigde in 1992 in ontslag na ruzie met programmaleider Ton Daalhuisen: "Die man was gespeend van elke radiokennis."

Negen jaar later volgde een soortgelijk scenario bij de NRCV na wrijving over de muzikale inhoud van Maats programma’s. "Ik heb principes en daar houd ik aan vast. Maar vergis je niet, hoor: bij de NCRV heb ik vakmatig misschien wel de leukste tijd van mijn carrière gehad. Eigenlijk was elke nieuwe periode bij de radio op zijn eigen manier leuk," glundert de zestiger. "Ik ben tenslotte al 36 jaar met mijn hobby bezig!"

Ook de laatste jaren heeft Maat het naar zijn zin. "Veronica en ik zijn erg gelukkig met elkaar. Wegens het succes van mijn huidige programma’s, De Soulshow en Maat in de middag, is mijn contract onlangs zelfs opengebroken tot 2010. Aan stoppen denk ik niet. Ik vind dit spelletje nog veel te leuk."

Bron: AD.nl